Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Aссалому алайкум! Шифокорлар икки йил олдин бир яқин инсонимга эпилепсия деган диагноз қўйишган эди. Ёши 22 да, ҳали уйланмаган. Бу касалликни давоси йўқ, дейишмоқда. Ўзи намоз ўқийди. Домлаларга ҳам ўқитдик. Илтимос, бирор маслаҳатми, тавсиями берсангиз. Бу касалликнинг давоси йўқми? Агар уйланадиган бўлса, қизга шундай касаллиги бор деб айтиш керакми? Олдиндан раҳмат.
Шифокор Феруза Обидова жавоб беради:
– Ва алайкум ассалом. Эпилепсияни даволашнинг ҳозирда турли-туман усуллари мавжуд. Эпилепсиянинг турига қараб, уни даволашнинг энг мақбул усули аниқланади:
- Дори терапияси – антиэпилептик препаратларни (АЭП) тайинлаш;
- Хирургик операция йўли, яъни, тутқаноққа олиб келадиган миянинг кичик қисмини олиб ташлаш учун жарроҳлик ўтказиш;
-Вагус нейростимулятсияси ёки ВНС терапияси – бу тутқаноқни назорат қилишга ёрдам берадиган ва рефрактер эпилепсия учун энг кенг тарқалган ва самарали даволаш усули ҳисобланадиган танага кичик электр мосламасини жойлаштириш процедураси. ВНС терапиясининг усули шундан иборатки, қурилма жарроҳлик йўли билан ўрнатилади, бу беморнинг ўзига хос антиэпилептик тизимларининг фаоллашишига ҳамда тутилиш ва коньвулсияларнинг частотаси ва кучининг пасайишига, баъзан эса уларнинг бутунлай йўқолишига олиб келади;
-ДБС терапияси – чуқур мия стимулятсияси. Ушбу операция давомида махсус қурилма ўрнатилади ва эпилепсия билан оғриган бемор эпилептик тутилишнинг одатий прекурсорларини, аура деб аталадиган нарсани ҳис қилганда, у дарҳол қурилмани фаоллаштириши ва мустақил равишда хуруж ва конвульсиялардан қочиши мумкин;
- МРгЛИТТ – бу реал вақтда МРИ - термал тасвирни лазер зонд билан бирлаштирган технология. Эпилепсияни даволашнинг ушбу усули, айниқса, кекса беморлар ва оғир касалликларга чалинган беморлар учун ёрдам беради. МРгЛИТТ – эпилепсия учун янги, камроқ инвазив жарроҳлик;
- тутқаноқни назорат қилишга ёрдам берадиган махсус парҳез (кетогеник парҳез).
Эпилепсия одатда умрбод даволанишни талаб қиладиган касалликдир. Аммо эпилепсия турига қараб ва шифокорнинг хоҳишига кўра, агар конвульсиялар ишончли тарзда йуқолса, терапияни тўхтатиш мумкин.
Агар бемор ўзидаги хуружни қўзғатувчиларини билса ва улардан қочишингизга имкон ҳосил қила олса, унга ҳеч қандай даволаниш керак бўлмаслиги мумкин.
Эпилепсияни даволаш учун замонавий дорилар - АЭП.
АЭП эпилепсия учун энг кенг тарқалган даволаш усули ҳисобланади. Улар беморларнинг тахминан 70 фоизида тутқаноқни назорат қилишга ёрдам беради. Эпилепсияга қарши дорилар беморнинг миясида кимёвий моддалар даражасини ўзгартириш орқали ишлайди. Улар эпилепсияни даволамайдилар, аммо улар хуружни тўхтата оладилар.
Уларга қуйидагилар киради: натрий валпроат, карбамазепин, ламотригин, леветирасетам, окскарбазепин, этосуксимид, топирамат ва бошқалар.
Бемор учун энг яхши даволаш схемаси тутқаноқ турига, ёшига ва болалик бўлишни хоҳлашига боғлиқ. Ўз-ўзидан дори-дармонлар қабул қилиниши мумкин эмас! Эпилепсия учун замонавий тиббий даволашнинг турли шакллари мавжуд. Шуни таъкидлаш муҳимки, эпилепсия билан оғриган бемор ҳар куни дори-дармонларни қабул қилиши керак, керакли натижага эришилгунга қадар шифокор назорати остида дозани аста-секин ошириб боради. Дори-дармонларни ўз-ўзидан тўсатдан олиб ташлаш эпилептик тутилиш ва конвульсияга олиб келиши мумкин, шунинг учун бу тақиқланади!
Агар замонавий дори-дармонларни даволаш усулларидан ҳеч бири тутқаноқнинг пайдо бўлишини тўхтатмаса, бу рефрактер эпилепсия деб аталади.
Айнан шу турдаги эпилепсия замонавий даволашнинг бошқа, фармакологик бўлмаган усулларини талаб қилади. Дунёнинг кўплаб мамлакатларида эпилепсияни даволашнинг замонавий усуллари қўлланилади. Германия, Туркия, Испания ва бошқа мамлакатлар шифокорлари яхши натижаларга эришмоқда. Шубҳасиз, шифокор ва клиникани танлаш учун бемор эпилепсиянинг тўлиқ ташхисотидан ўтиши керак. Буни яшаш мамлакатида ҳам, даволаниш бошланишидан олдин ҳам, тўғридан-тўғри чет элдаги ихтисослаштирилган клиникаларда ҳам амалга ошириш мумкин.
