Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Абу Дардо розияллоҳу анҳу шундай ривоят қилган эканлар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедиларким: «Агар менинг билганимни билсайдингиз, оз кулар, кўп йиғлар эдингиз. Ҳавойи нафс орзуларига берилиб яшалган бу дунё ҳаёти сизларга тубан кўринарди. Аллоҳ йўлида ҳаёт кечиришни устун қўйган бўлардингиз».
Абу Дардо розияллоҳу анҳу Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан бу ҳадисни нақл этганларидан сўнг йиғилган жамоатга қараб шундай хитоб қилган эканлар: «Менинг билганларимни билсайдингиз, тоғларга чиқиб, Аллоҳга ёлворардингиз ва шунинг баробарида ўз ҳолингизга йиғлардингиз. Бутун борлиғингиз билан йиғлаган бўлардингиз.
Мол-мулкингизни ташлаб, улар ҳеч нарса эмаслигига ишонардингиз. Афсуски, узун орзу-умид сизларнинг қалбингиздан охират тушунчасини сидириб ташлаган. Дунё ҳаёти бирдан-бир амалингиз бўлиб қолган. Шу туфайли тўғриликдан юз ўгиргансиз.
Баъзиларингиз қилган иши оқибатидаги фалокатни ўйламагани учун ҳавойи истакларини тарк этолмаган ҳайвонлардан ҳам ёмонроқсиз. Сизларга нима бўлган ўзи, бир-бирингизни севмайсиз, бир-бирингизни тўғри йўлга солмайсиз?. Аҳвол шундайки, сўзда бир-бирингизнинг диний биродарисиз. Ичингизни ёмонлиги сизларни бир-бирингиздан айирган, бир-бирингизни севардингиз. Сизларга нима бўлган ўзи?
Дунёвий ишларда бир-бирингизга йўл кўрсатасиз-у, охират масаласида худди шу ишни қилмайсизлар? Ҳеч бирингиз дунёвий масалаларда севган ва ёрдам берган кишингизга, охиратга оид хусусларда сира насиҳат қилмайсиз. Бу ҳол сизларнинг қалбингиздаги иймоннинг сустлиги туфайли юз беради.
Агар дунё ҳаётини билганингиздай охират ҳаётини ҳам яқиндан билсайдингиз, ўртага қўйган иймону ахлоқ асосларига мослашар эдингиз. Чунки охират ҳаёти сиз учун абадийдир. Йўқ, дунё ҳаётига бўлган севги сабаб келажакда қўлга киритишингиз мумкин бўлган нарса учун қўлингиздаги бор-йўқ нарсаларингизни фидо қиласиз.
Кутган нарсангиз бўлмай қолиш эҳтимолини билиб туриб ҳам, заҳмату машаққатларга кўмилиб, нақд нарсангизни қўлдан чиқарасиз. Комил иймон соҳибларига хос аломатлардан маҳрум қандай ёмон инсонларсиз?! Ёки айтинг: Аллоҳнинг Расули ҳазрат Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам тақдим этган ҳақиқатлардан шубҳангиз борми? Агар шундай бўлса, бу шубҳаларингизни баён этинг. Мен эса сизларга ҳақиқатни далиллари билан кўрсатай.
Қалбларингизни қаноатлантирувчи нур билан ёритай. Аллоҳга онт ичиб айтаманки, сизлар ақли ноқис кишилардан эмассизки, маъзур кўрсам. Чунки дунёвий ишларингизда тўғри ва фойдали нарсаларни фарқлай оласизлар. Қорнингизга ярайдиган нарсаларни қўлга киритишни яхши биласизлар. Уларга эга бўласизлар. Сизларга нима бўлган ўзи?!
Оз бир дунёликни қўлга киритсангиз, севиниб сакрайсиз. Лекин озгина бу дунёликни йўқотсангиз қайғурасиз?! Шундай қайғурасизки, бу нарса юзингиздан ўқилиб туради. Тилингиз уялмай шундан гап очаверади ва шу арзимас йўқотишни мусибатдай таърифлайсиз ва билмайсизки, бу хусусда гуноҳга ботасиз.
Кўпларингиз дин асосларининг аксарини тарк этгансиз. Шундай бўла туриб, юзларингизда заррача ўзгариш, қайғу аломатлари йўқ. Ҳолбуки, заррача бу дунёликни йўқотсангиз юзларингизда қайғу аломатлари кўриниб қолади. Мен ҳозирча сизлардан Аллоҳ юз ўгирган деб ўйламайман. Баъзингиз баъзингиз билан севиниб суҳбатлашасиз.
Ҳар бирингиз бошқа бирингизни қабул қилганда уни ранжитмасликка тиришасиз, аммо буни фақатгина «У ҳам мени қабул қилганда хушмуомалада бўлсин», деб шундай қиласиз. Қалбларингизда эса бир-бирингизга нисбатан гинаю адоват ва душманлик бўлади. Бутун ҳаётингиз узун орзу-умиддан иборат. Ажални унутиш борасида бир-бирингизни ортда қолдириб кетгансиз.
Истайманки, Аллоҳ сизларнинг бу ҳолларингиздан мени қутқарсин. Тинчлик, хотиржамлик берсин ва мени Аллоҳнинг Расулига етиштирсин. Агар у Зот ҳаёт бўлсайдилар, сизларнинг бу хатти-ҳаракатингизга чидай олмасдилар. Сизларда зако бўлса, мана сизларга ҳақиқатларни эшиттирдим. Аллоҳнинг наздидаги нарсаларни эсласангиз, осонлик билан топасиз. Мен ўз нафсим учун ва сизлар учун ёлғиз Аллоҳдан ёрдам талаб қиламан.